Wstęp
Jelito kręte (łac. ileum) to ostatnia część jelita cienkiego, zlokalizowana między jelitem czczym a jelitem grubym. Jest odpowiedzialne za końcowy etap trawienia oraz wchłanianie składników odżywczych, takich jak witamina B12, sole żółciowe i niektóre elektrolity. Jelito kręte odgrywa kluczową rolę w procesach metabolicznych, a jego prawidłowe funkcjonowanie jest niezbędne dla zdrowia całego układu pokarmowego.
Budowa
Jak zbudowane jest jelito kręte?
Jelito kręte jest ostatnim odcinkiem jelita cienkiego i ma długość około 3–4 metrów. Jego struktura jest dostosowana do maksymalnego wchłaniania składników odżywczych.
Ściany jelita krętego
- Błona śluzowa: Pokryta kosmkami jelitowymi i mikrokosmkami, które zwiększają powierzchnię wchłaniania.
- Błona podśluzowa: Zawiera naczynia krwionośne i limfatyczne, wspierające transport składników odżywczych.
- Błona mięśniowa: Warstwa mięśniowa umożliwiająca ruchy perystaltyczne, które przesuwają treść pokarmową w kierunku jelita grubego.
- Błona surowicza: Zewnętrzna warstwa ochraniająca jelito i zapewniająca jego elastyczność.
Unaczynienie i unerwienie
- Tętnice: Jelito kręte jest zaopatrywane przez tętnicę krezkową górną.
- Żyły: Krew żylna odpływa do żyły wrotnej, prowadząc składniki odżywcze do wątroby.
- Nerwy: Jelito jest unerwione przez splot krezkowy górny, kontrolujący jego ruchy i sekrecję.
Funkcje
Jaką rolę pełni jelito kręte?
Jelito kręte odgrywa kluczową rolę w końcowych etapach trawienia i wchłaniania:
- Wchłanianie witaminy B12: Witamina B12 jest niezbędna do produkcji czerwonych krwinek i funkcji układu nerwowego. Jelito kręte jest jedynym miejscem jej wchłaniania w obecności czynnika wewnętrznego (IF).
- Wchłanianie soli żółciowych: Umożliwia recyrkulację soli żółciowych do wątroby, gdzie są ponownie wykorzystywane w trawieniu tłuszczów.
- Absorpcja składników odżywczych: Jelito kręte absorbuje aminokwasy, kwasy tłuszczowe, elektrolity i wodę, które nie zostały wchłonięte wcześniej.
- Transport treści pokarmowej: Dzięki ruchom perystaltycznym przesuwa niestrawione resztki pokarmowe do jelita grubego.
Zdrowie jelita krętego
Najczęstsze problemy zdrowotne
Jelito kręte może być dotknięte różnymi schorzeniami, które zakłócają jego funkcjonowanie:
- Choroba Leśniowskiego-Crohna: Przewlekła choroba zapalna jelit, która często obejmuje jelito kręte, powodując ból brzucha, biegunkę i utratę masy ciała.
- Zespół złego wchłaniania: Problemy z wchłanianiem witaminy B12 i soli żółciowych mogą prowadzić do niedokrwistości i biegunek.
- Przepuklina jelitowa: Część jelita krętego może wpuklać się przez ścianę brzucha, co wymaga interwencji chirurgicznej.
- Niedrożność jelita: Mechaniczne lub funkcjonalne blokady, które utrudniają przepływ treści pokarmowej.
- Zakażenia: Infekcje bakteryjne lub wirusowe mogą powodować zapalenie jelita krętego, prowadząc do bólu i zaburzeń trawienia.
Jak dbać o zdrowie jelita krętego?
Aby wspierać prawidłowe funkcjonowanie jelita krętego:
- Stosuj dietę bogatą w błonnik, który wspomaga perystaltykę jelit.
- Dbaj o nawodnienie, pijąc odpowiednią ilość wody każdego dnia.
- Unikaj nadmiernego spożycia tłuszczów nasyconych, które mogą obciążać układ trawienny.
- Regularnie wykonuj badania profilaktyczne, zwłaszcza jeśli masz objawy, takie jak ból brzucha, biegunka lub utrata wagi.
- Unikaj stresu, który może negatywnie wpływać na funkcjonowanie jelit.
- Konsultuj się z lekarzem w przypadku nawracających problemów trawiennych.
Podsumowanie
Jelito kręte jest kluczowym elementem układu pokarmowego, odpowiedzialnym za wchłanianie witaminy B12, soli żółciowych i innych składników odżywczych. Jego zdrowie wpływa na cały organizm, dlatego warto dbać o nie poprzez zdrową dietę, odpowiednią ilość wody i regularne badania. W przypadku problemów trawiennych lub bólu brzucha należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.